Wednesday, October 27, 2010

...

Миний эд хөрөнгийг хүн хулгайлчихна,
Миний гэр бүл үр хүүхэд салаад явчихаж мэднэ,
Миний мэдлэг боловсролыг минь нэг нь худалдаад авчихна,
Харин миний шүлгийг хэн ч авч чадахгүй,
"Би хэзээ ч худалдахгүй"

Thursday, October 21, 2010

Миний өнцөгөөс

“Хүн бүр өөрт тохиолдсон зовлон жаргалаар л амьдралийг дүгнэдэг шүү дээ” гэж хэн хэллээ дээ, Сүүлийн хэд хоног ажил сургууль гэх жаахан завгүй гүйж байна, Харин хүн завгүй байх тусмаа улам ихийг хийхийг хүсдэг бололтой. Амжуулна гээд нэг халтуурны ажил авчихсан. За тэр ч яахав ийм нэг зүйлийн талаар бичье гэж бодлоо. Залуу хүмүүс системтэй суралцах, зөв зүйлийн төлөө ажиллах, цагаа үр ашигтай ашиглах тал дээр их дутагдалтай юм шиг. Уг нь энэ тухай эртнээс бодож байсан авч саяхан Судлаач Д.Ганхуяг / @sudlaachganaa / гуайн бичсэн залуу судлаачдад өгөх зөвлөгөө гэснийг уншаад энэ талаар ерөөс бичье гэж шийдлээ, энэ бол нэг их зөвлөгөөсөөд байх юм биш л дээ. Өөрийнхөө хардаг өнцөгийг бусадтай хуваалцах гэсэн юм.

Би ч бага байхдаа гарт тааралдсанаа уншдаг байлаа. Тэр үед надад гэрийн номын сангаас л ном олдоно. Аймгийн төвд номын сан байдаг үгүйг ч мэдэхгүй, харин сүүлд 7-р ангид орсон хойноо сургуулийн номын санг ээжийнхээ нүүрээр ганцаараа орж шүүж үздэгсэн. Тэр үед хэрэгтэй хэрэггүйг нь мэдэхгүй баахан юм уншиж байсан санагдах юм. Багачуудын үзэх физик, сонирхууштай амьтад, биологи, уран зохиол, бүр линений 12 ботийг хүртэл сонирхож сөхөж үзэж байлаа. Хожим уншсан бүхэн минь янз бүрийн тохиолдолд хэрэг болж байсан ч эргээд надад системтэй үлдсэн үү гэвэл үгүй юм шиг. Юм бүхний талаар хэнтэй ч хамаагүй чалчих, ном хаялцах хоббиндоо хөтлөгдөн ахлах ангидаа юм юмны уралдаан олимпиадад үздэгсэн. Гэхдээ хэн нэгэн сайн зөвлөхийн ачаар л тийм ийм ном унших, хэзээ уншивал зүгээр талаар мэдэж авахаар тэр жаахан хүүхдүүд сонирхосноо л унших нь ч аргагүй юм. Ахлах ангид Баабар / @baabar / гуайн “Дори идэр дүүдээ” гэдэг ном гарч олон хүнийг гэгээрүүлсэн байхаа.

Би өөрөө залуу, оюутан хүн л дээ, гэхдээ энэ талаар өөрийн үзэл бодлоо бичьюү гэж шийдлээ, Зөвлөмж биш, шүүмжлэл биш, зөвхөн миний харж буй өнгөц юм шүү.

Хэлэх гэсэн санаа минь ийм. Ерөнхий мэдлэгийг арван жилдээ маш сайн судлах өөрөөр хэлбэл хичээлээс гадуур хэд хэдэн чухал номыг сэлтийг уншсан байх. Харин их сургууль коллежидоо өөрийн юу хийж чадах, ямар хүн болох хүсэлтэй талаар маш сайн өөртэйгөө ажиллах ёстой байх. Тэгж байж ирээдүйд юу үзэж судлахав гэдгээ шийдэхгүй бол өнөөдөр маш их эх сурвалж, мэдлэг олох цар хүрээ нэмэгдэж байх шиг.

Өнөөдөр маш олон шинэ тутам төгсөгчидтэй таарч ярилцаж байхад байгаль орчинтойгоо харилцах, олон нийттэй харилцах, ажлын гүйцэтгэл биелүүлэх чадвар, хүмүүний философийн наад захын мэдлэг, уламжлал ёс жаяг, өөрийн тухай үзэл бодолгүй байх шиг санагдах юм. Хий хоосон зүйлийн төлөө, өнөө маргаашийн төлөө амьдрах.

Дээр нь манай ерөнхий боловсролынхон, их дээд сургуулийн оюутнууд цагаа маш их дэмий үрж байна. Интернэтэд сууж байгаа нь сайшаалтай боловч Facebook, Hi5, twitter, blog хэсч байхын оронд системтэй мэдлэг олохын төлөө зорилготойгоор уншиж судлах, тодорхой нэг нийгмийн бүлгүүд дунд орж ажиллах, бизнесийн байгууллагуудад хагас цагаар ч болов ажиллаж байх ёстой мэт. Зүй нь чи өнөөдөр найзынхаа зургийг үзэж суух нь дээр үү, Инкотермсийн ганц нөхцөл судалж байх нь дээр үү.

Би энд олон нийтийн сүлжээ сайтуудыг буруутгах гэсэнгүй. /энэ шүүмжлэлээс хамгийн холуур байх олон нийтийн сүлжээ нь твиттер байхаа/ Өнөөдөр тэдний хувьд мэдлэг олж авах нь чухал болохоос мэдээлэл олж авах нь чухал биш. Дээр нь тэрхүү олж авч байгаа мэдээллийн бараг 80% нь өөрт нь үр ашиггүй байгаа гэж бодож байна. Ш.Баатар гуайн хэлсэнчлэн номыг барьж унших нь тархинд үлдэхдээ амархан гэсэн юутай үнэн ажгуу. Өнөөдөр залуус бид уншиж мэдэхийн төлөө тэмүүлэх ёстой болохоор мэдээлэл олж авах, тэрхүү мэдээллийг аваагүйгээрээ олноос тасарч байгаам биш. Оюун санааны дээдийг олж авахын төлөө унших, уншсанаа хэрэгжүүлэх, турших, бичих, суралцах, ажилладаг байдаг гэж би боддог. “Самсара” гэдэг кино төгсөхдөө –Бүхнийг олж авсан байх нь чухал уу, Ганц зүйлийг ялан дийлсэн байх нь чухал уу гэж асуудаг даа...

Цаг нь болохоор бид олон нийтийн сүлжээ сайтуудыг ашиглана, ашиглах нь ч бидэнд хэрэгтэй. Гагцхүү бид олонд болон өөртөө сайн үйлс бүтээдэг, олныг сайн сайхны төлөө уриалан дууддаг, хөдөлмөрлөдөг болсон тэр үед жинхэнэ хэрэг нь гарна. /Энд жишээ болгож Монголын олон олон нийгмийн зүтгэлтэн, эрдэмтэн, судлаачидыг дурдаж болно /

Оймсоо ч солих чадалгүй байж озоны цоорхойг хэрхэх талаар бүү зөвлөлд. Хэт нь тэгээд хүнд зүсэм талх л үнэн ч байна гэж тэртээх он жилүүдэд Р.Чойном гуай бичиж байжээ.

Tuesday, October 5, 2010

Твиттер ба Маркетинг

Твиттер ба маркетинг

Твиттер гэж юу вэ гэж асуувал та хэрхэн хариулах вэ?

Хүн болгон блогийг мэдэх байх, тэгвэл твиттерийг бичил блог хөтлөлт гэж тодорхойлдог. Үүсгэн байгуулагчид нь яг ямар зорилгоор байгуулсан нь сонирхолтой л юм. Надад бол твиттер анхны зорилго, агуулга, хэмжээ, чадвараасаа хэт давсан мэт санагддаг, Анх тэд твиттерт суурилсан маш олон боломжуудыг бүгдийг нь олж харсан гэж бодохгүй байна, Харин цаг хугацааны дараа өөрсдөө ч мэдэлгүй, эсвэл твиттерийн фэнүүд хөгжүүлсэн нь байх гэж бодож байна.

Та твиттерийн ямар зорилгоор ашигладаг вэ? Өөрөөсөө дахиад асуугаарай, Өнөөдөр дэлхий хавтгай болсоны үрээр хүн хүнтэйгээ харьцахад маш олон төрлийн боломж, суваг нээгдсэнээр амар хялбар болсон ч эргээд тэдгээр олон боломжууд, суваг дотороо төөрч, яг хэрэгтэй мэдээллээ авч чадахгүйд хүрэх, хэрэгтэй хүрээндээ олж чадахгүй байх, хэрэгтэй зүйлсээ дамжуулж чадахгүйд хүрсэн гэж үздэг. Энэ нь ч үнэний ортой. Хувийн захиа илгээх, мэдээлэл авах, хайлт хийх, танилцах гээд маш олон төрөлд маш олон төрлийн сувгууд бий, та хэдийг нь нэрлэж чадах вэ?

Хүн хүнтэйгээ л шууд байдлаар харьцдаг нийгэм өнгөрч хүн хүнтэйгээ машинаар дамжуулж харьцаж байна, Энэ өнөөдоийн интернэт, гар утас.... бла бла заримыг нь би мэдэх ч үгүй байх.

Харин энэ технологийн ололтууд үйлдвэрлэгчид, зуучлагчид, худалдаачидад маш том боломж олгосон нь тэдгээр олон нийттэй харилцах амар хялбар замыг нээж өгсөн гэж боддог. Яг нь Эртний торгоны зам шиг.

Харин одоо маркетингийн асуудалруугаа оръё. Маркетерүүдийн ажлын нэгээхэн хэсэг нь олон нийттэй харилцах, тэднийг сонсох, тандах, харилцаж мэдээллээр хангах байдаг. Энэ зорилгыг бол хамгийн амар хялбар аргаар шийдэж болох нь мөн л энэ технологийн дэвшилүүд.

Өнөөдөр манай маркетерүүд энэ боломжийг соргогоор ашиглаж твиттерт олон компаниуд өөрийн гэсэн хаягтай, түүгээрээ дамжуулж олон нийттэй тодорхой хэмжээгээр харилцаж чадаж байгаа гэж би боддог. Харин яг одоо тэдгээр Монгол компаниудаас аль нь таны санаанд бууж чадаж байна вэ?

Нэр орж ирэхгүй байна уу? Эсвэл аватар-аар нь санаж байна уу? Эсвэл зөвхөн чиглэлийг нь санаж байна уу? Эргээд тэдгээр компаниуд үнэхээр зорьж байгаа зах зээлтэйгээ холбоо тогтоож чадаж байна уу? Хэрэгтэй мэдээллэр хангаж чадаж байна уу? Хэрэглэгчидтэйгээ найзын хувиар харьцаж чаддаг уу? Эсвэл хэтэрхий их хэрэггүй мэдээлэл буюу “Спам” /Негирийн нухаш гэдгээрээ алдартай/ -аар дарж байна уу?

Энэ олон асуудал бүгдэд нь тохиолдож байгаа гэж би хэлмээр байна, Учир нь өнөөдөр манай бизнесийн байгууллагууд олон нийттэй харилцах тодорхой бодлог, хэм хэмжээ, түүний тухай мэргэшсэн ажилтан байхгүй гэж би бодож байна. Уул нь олон нийттэй зөв харицаа үүсгэх хамгийн зөв алхам бол эхлээд сонс, дараа нь найзын хувиар зөвлөлдах, ярилцах гэж би боддог. Тиймдээ ч тэр дүрэм журам, бодлого зэрэг байх шаардлага байхгүй л байх.

Та Монголын бизнесийн байгууллагуудыг хараад олон нийттэй харилцах чадварыг нь хэрхэн үнэлэх вэ?

/ @Urgoo, @Xacbank, @vitafit, @Voodoo, @CafeTiAmo, @ComputerTimes, @Goyo @internom @Unitel_official, @Internom, @LegalInfo, @Apartment_Rent, @MongoliaLeasing @PepsiMongolia, @reclam.mn, @Tedy, @UBpost, @ToimSetguul, @Ulusnet, @UB_buyan, @UBSmusic, @Urgoo, @ZugiRadio, @Cekc.mn @Airtravel, @Altantaria, @Burkhan_khaldun, @TheUbsMusic гэх мэт.... Бүгдийг нь харамсалтай нь мэдэхгүй юм... /

Миний бодлоор тэдний твиттерт бүртгэл үүсгэж өдий тооны даглдагчтай болж, бага ч гэсэн мэдээллэр хангаж байгаа нь маш том алхам гэж би үнэлмээр байна. Манайд интернэт хэрэглээ болооод хэр удсан билээ? Хэдэн хүн интернэт хэрэглэдэг вэ? Интернэт хэрэглэгчдийн дунд тэдний зах зээл бий юу үгүй юу?

Ер нь бол нийтлэлийг унших явцад ойлгосон гэж бодож байна. Тэр олон суваг, түүн дээр суурилсан олон боломжуудаас хамгийн амар хялбар, энгийн ойлгомжтой, олон хүнд хүрч чадах, дээрээс нь хамгийн гол зүйл хэрэглэгч өөрөө хаанаас ямар мэдээлэл авахаа шийдэж болдог буюу тухайн хэрэглэгчдэд зөвшөөрөгдөх боломж олгодог суваг бол Твиттер гэж хэлмээр байна. Өөрөөр хэлбэл та твиттерийн ямар ч зорилгоор ашиглаж болох бөгөөд таныг хүлээн зөвшөөрч байгаа хэн нэгэн таныг дагана, сонсоно, дэмжинэ, санал бодлоо солилцоно.

Өөрөө хэлбэл твиттер бол Маркетерүүд хүлээн зөвшөөрсөн хэрэглэгчидтэйгээ шууд харьцаж чаддаг хамгийн оновчтой суваг юм. Танай байгууллага, бас та, таны найз, ах дүү нар, интернэт хэрэглэдэг хэн бүхэн удахгүй твиттер-т нэгдэнэ гэж найдаж байна.